Hoe maak je een gevaarlijke weg als de Westtangent in Heerhugowaard veiliger, om dodelijke ongelukken zoals dat van Ilayda (15) te voorkomen? Vaak wordt daar nog veel te hard gereden, dus wil de gemeente de weg dit najaar nog versmallen. Wat betekent dat voor de doorstroming van verkeer en de veiligheid van overstekende fietsers? En bestaat die belonende groene golf eigenlijk wel?

Na het ongeluk van de 15-jarige Ilayda in juni 2019, die 's nachts overstak op haar fiets en dodelijk werd geraakt door een auto, besloot de gemeente in te grijpen. Begin 2020 werd een belonende groene golf ingevoerd. Wat inhoudt dat alle stoplichten automatisch op groen springen zolang automobilisten 50 rijden. Nu blijkt dat er nog altijd te hard wordt gereden, gaat de gemeente een stap verder: de twee rijstroken worden dit najaar versmald, met als doel deze hardrijders af te remmen. Een goed idee, denkt verkeerspsycholoog Mathijs Dicke-Ogenia. "In theorie is het zo dat als je de weg versmalt, mensen langzamer gaan rijden. Dat is een onbewust proces als er wat minder ruimte is", zegt Dicke-Ogenia tegen mediapartner NH. "Tenzij je er plaatselijk erg bekend bent."

Toch zijn er ook zorgen over de geplande wegversmalling, blijkt uit vragen die gemeenteraadslid Nicky Stammis (VVD) aan het college stelde. Ze wil onder meer weten hoe dit de veiligheid gaat beïnvloeden. "Bij lagere snelheden hebben voertuigen een kortere remweg. Smallere rijstroken verlaagt de snelheid, waardoor de ernst van ongevallen ook minder is", stelt het college in hun beantwoording. Ook uit Stammis zorgen over de doorstroming van het verkeer, met in het achterhoofd de dagelijkse files en de toekomstige afsluiting van de Zuidtangent vanwege de Spoortunnel. "Welke gevolgen heeft deze aanpassing voor de toegankelijkheid van Heerhugowaard", is haar volgende vraag.

Volgens het college is er geen reden om aan te nemen dat de wegversmalling leidt tot ernstige verkeersinfarcten. "Die ontstaan uitsluitend incidenteel, als er tussen de Westtangent en Zuidtangent op de N242 een ongeluk heeft plaatsgevonden. De verwachting is dat de doorstroming hetzelfde blijft of verbetert." Verder wil het gemeenteraadslid 'feiten en cijfers' zien, die onderbouwen dat 'de groene doorgang' inderdaad werkt. Volgens het college is dat namelijk aangetoond in een Quick-Scan onderzoek.

'Maar in reacties op de verkeersmaatregelen in de facebookgroep 'Nieuws uit Alkmaar en omgeving' beweren automobilisten braaf 50 te rijden, maar niets te merken van de belonende maatregel. "Ik rij hier regelmatig stipt 50. Die groene golf moet nog komen denk ik", reageert Edwin Stuiver. "De belofte dat ze op groen springen, daar klopt helaas niks van", stelt Margot Hoogvorst. "Groene golf? Welke groene golf?", schrijft ook Chanty Sunfield.

De verkeerspsycholoog heeft een vermoeden waarom de groene golf mogelijk niet werkt. Nergens lijkt namelijk actueel te worden aangegeven of je wel of niet in de de groene golf zit. Zonder zo'n bord met een elektronisch zichtbaar golfje, zoals deze bijvoorbeeld in Leeuwarden, is zo'n maatregel 'totaal zinloos'. "Als je wilt dat het werkt, moet je dat echt duidelijk aangeven in de communicatie", zegt hij. "Wat je doorgaans hebt is een paal met een lens, die een groene golf aangeeft en brandt op het moment dat je erin zit."

De verkeerspsycholoog verwacht niet dat de wegversmalling effect gaat hebben op de groene golf. "Mensen gaan langzamer rijden, maar dat betekent niet dat die golf beter gaat werken." Uiteindelijk zit de truc 'm in de juiste afstelling van de verkeerslichten, verklapt hij. "Als bestuurders moeten afremmen, denken ze dat het niet werkt. Automobilisten gaan soms juist ook sneller rijden om de groene golf te halen. Maar als je het goed begeleidt, kun je mensen echt aanleren dat 50 een prima snelheid is." (Foto: Inter Visual Studio)